شربت برونکو باریج به دلیل داشتن ترکیباتی همچون عصاره آویشن شیرازی و گل ختمی سبب رفع عفونت های مجاری تنفسی، رفع خشکی گلو، سرفه های عفونی و بهبود سیستم ایمنی می شود.
آویشن شیرازی:
کمیسیون E مصرف آویشن (Thyme) برای درمان سرفه و برونشیت را تایید نموده است. در مورد تیمول و کارواکرول طیف وسیعی از تاثیر در برابر باکتری های دخیل در عفونت های دستگاه تنفس فوقانی مشاهده شده است. اعتقاد بر این است که تیمول و کارواکرول با ایجاد کمپلکس با پروتئین های غشاء باکتری فعالیت ضد باکتری خود را اعمال می کنند. یک اثر سینرژیستی برای ترکیب تیمول و کرواکرول نیز مشخص شده است. کارواکرول جز اصلی اسانس آویشن است که اثرات ضد باکتریایی و ضد قارچی آن روی میکروارگانیزم های مختلف به اثبات رسیده است. همچنین مشخص شده است که دوزهای کافی از تیمول و کارواکرول، دارای اثر شل کنندگی نای هستند.
کارایی اسانس آویشن شیرازی
اسانس آویشن شیرازی روی باکتری های پاتوژن به ویژه استافیلوکوک آرئوس (S. Aureus) موثر است. آویشن شیرازی در رفع علایم سرفه و نزله های مجاری فوقانی تنفسی و نیز بعنوان خلط آور با اثر ضد اسپاسم همواره مورد توجه بوده و در بزرگسالان در درمان برونشیت و سرفه های همراه با اسپاسم و در کودکان در بیماری سیاه سرفه کاربرد دارد. کارآزمایی های مختلف تاثیر آویشن بر روی سرفه های خلط دار (productive Cough) را تایید نموده اند.
مطالعات
در یک مطالعه دو سو بی خبر تصادفی، ۶۰ بیمار مبتلا به سرفه خلط دار شربت آویشن یا برم هگزین را برای یک دوره ۵ روزه دریافت نمودند. بر اساس گزارش برطرف شدن نشانه های بیماری توسط خود بیمار، تفاوت قابل توجهی بین دو گروه مشاهده نشد و هر دو گروه منفعت یکسانی از مصرف دارو بردند. پیشرفت قابل توجه غیرآماری در میزان بهبودی افراد غیر سیگاری در مقایسه با افراد سیگاری در هر دو گروه مشاهده شد.
ختمی:
برگ ختمی از طرف کمیسیون E جهت درمان تحریکات مخاط دهان و حلق همراه با سرفه های خشک مورد تایید قرار گرفته است. همچنین ختمی در درمان التهابات دستگاه گوارش و تنفس، سرفه های تحریکی و برونشیت کاربرد دارد. در حیوانات اثر ضد سرفه عصاره کامل و پلی ساکاریدهای ریشه ختمی با داروهای غیر مخدر سرکوب کننده سرفه مقایسه شده و بر اساس نتایج این بررسی تجویز پلی ساکاریدها موجب کاهش قابل توجه آماری در تعداد سرفه ها و مهار رفلکس سرفه شده و اثر عصاره کامل کمتر از پلی ساکاریدها بوده است. در شرایط In vitro و In vivo، رامنوگالاکتورونان (Rhamnogalacturonan) جدا شده از ریشه گیاه ختمی اثرات بیولوژیک مختلفی روی رفلکس سرفه و واکنش پذیری عضله صاف مجاری هوایی القا شده توسط اسید سیتریک نشان داده است. این ماده به صورت وابسته به دوز دارای اثرات سرکوب کننده سرفه قابل مقایسه با کدئین (آگونیست مخدرها) می باشد. با این حال در شرایط In vitro و In vivo، واکنش پذیری عضله صاف مجاری هوایی به طور قابل توجهی تحت تاثیر رامنوگالاکتورونان قرار نگرفته لذا اثر برونکودیلاتوری در اثر سرکوب سرفه دخالت ندارد.
آویشن شیرازی و ختمی:
در یک کارآزمایی بالینی تصادفی دو سو بی خبر، ۱۵۷ بیمار سنین ۸۵- ۱۰ سال مبتلا به سرفه حاد شربت برونکو باریج (۷۸ نفر) یا شربت دکسترومتورفان (۷۹ نفر) را به مقدار ۵ میلی لیتر هر ۸ ساعت به مدت ۴ روز دریافت نمودند. ۲۴، ۴۸ و ۹۶ ساعت بعد از شروع درمان، علایم بالینی در پرسشنامه درج گردید. در هر مورد سطح بهبودی به صورت بهبودی کامل (قطع کامل سرفه)، بهبودی نسبی (رضایت بیمار از کاهش سرفه یا کاهش طول مدت سرفه به نصف) یا عدم بهبودی (عدم تغییر در شدت سرفه) ارزیابی شد. همچنین شدت سرفه با توجه به نمره گذاری (VAS (Visual Analogue Scale در هر ویزیت تعیین گردید، بدین صورت که شماره گذاری خط کشی از صفر تا ۱۰ انجام و صفر (بدون سرفه) و نمره ۱۰ (سرفه ناتوان کننده) توصیف شد.
نتایج مطالعات
بر اساس نتایج این مطالعه؛ پس از ۹۶ ساعت ۵۰% بیماران مبتلا به سرفه که از شربت حاوی عصاره آویشن شیرازی و ختمی استفاده کرده بودند به صورت کامل بهبود یافتند. در گروه دکسترومتورفان این عدد ۴۹,۳% و ارتباط معنی داری بین نوع داروی مصرفی و میزان بهبودی مشاهده نگردید (P=۰.۹۴). در شروع مطالعه میانگین نمره VAS در گروه شربت حاوی عصاره آویشن شیرازی و ختمی ۷.۶ و در گروه دکسترومتورفان ۶.۸ بود. در زمان های ۲۴، ۴۸ و ۹۶ ساعت پس از شروع مطالعه، این عدد در گروه شربت حاوی عصاره آویشن شیرازی و ختمی به ترتیب ۴.۴، ۳.۳ و۳.۶۷ و در گروه دکسترومتورفان به ترتیب ۴.۴۹، ۳.۳۵ و ۲.۴ به دست آمد.
ترکیبات
کارواکرول، تیمول، لینالول و پاراسیمن، موسیلاژها، آمینواسیدها، فلاونوئیدها
موارد قابل توجه
در صورت بروز واکنش های حساسیتی، مصرف دارو متوقف و با پزشک مشورت شود.
در جای خشک و دمای ۳۰-۱۵ درجه سانتیگراد نگهداری شود.
در جای خشک و خنک و دور از دسترس اطفال نگهداری شود.
استفاده در کودکان با سن کمتر از ۴ سال غیر مجاز است.
در دوران بارداری و شیردهی منع مصرف دارد.
قبل از مصرف؛ شیشه را خوب تکان دهید.